Geerdinkhof: buurt of wijk?

  • Bericht auteur:

Wij wonen in de Geerdinkhof. Die ligt in de Bijlmer en dat is een onderdeel van Amsterdam-Zuidoost. Zuidoost is een van de negen stadsdelen van Amsterdam. Hoe moeten we de Geerdinkhof eigenlijk aanduiden: als wijk of als buurt? Dat ligt nog niet zo simpel.

Kijk je naar de (grotere) steden, dan verwacht je een indeling van: stad – stadsdelen – wijken – buurten. Omdat stadsdelen op zich best groot zijn, is er in Amsterdam nog een tussenlaag: de ‘gebieden’. Bij ons in Zuidoost zijn dat: ‘Bijlmer-Centrum’, ‘Bijlmer-West’, ‘Bijlmer-Oost’ en ‘Gaasperdam’. De gebieden bestaan elk weer uit een aantal wijken. Zo kent ons gebied Bijlmer-Oost vier wijken: ‘Bijlmermuseum’, ‘Ganzenhoef e.o.’, ‘K-Buurt’ en ‘Geerdinkhof/Kantershof’.

Op het laagste indelingsniveau volgen de buurten. De wijk ‘Geerdinkhof/Kantershof’ bestaat uit vier buurten, waaronder de ‘G-buurt-Oost’. Daarin ligt Geerdinkhof, samen met Groenhoven (GH) en Gouden Leeuw (GL). Dat is architectonisch gezien begrijpelijk, want GH en GL vertonen een bouwkundige samenhang met een deel van Geerdinkhof (de Van Stigt-woningen, wijkdeel 7). Maar Kantershof, dat net als Geerdinkhof onderdeel uitmaakt van de wijk Geerdinkhof/Kantershof, vormt als buurt wél een aparte eenheid. Het is dus geen onderdeel van de K-buurt, zoals Geerdinkhof onderdeel is van de G-buurt.

De logica in de naamgeving van wijken en buurten is soms moeilijk te vatten. Neem onze wijk ‘Geerdinkhof/Kantershof’. Die naam dekt de lading niet goed, want ook Groenhoven en Gouden Leeuw, laag-Grunder en laag-Koningshoef vallen eronder, maar ze worden door de wijknaam niet vertegenwoordigd. En zo omvat de G-buurt lang niet alle complexen waarvan de naam met een ‘G’ begint. Grubbehoeve, Groeneveen en Gooioord vormen samen de buurt ‘Bijlmermuseum-Noord’ en zijn

daarmee onderdeel van de wijk ‘Bijlmermuseum’. Niks G-buurt.

Zo komen we bij de vraag: wat is een wijk en wat is een buurt? Van Dale (2015) geeft als definities: Buurt: ‘stadsdeel of deel van een dorp met een zekere mate van sociale integratie’. En wijk: ‘gedeelte van een plaats dat ruimtelijk min of meer een afgesloten geheel vormt’. In deze definities worden ‘wijk’ en ‘buurt’ niet met elkaar in verband gebracht, maar Van Dale vermeldt er wel bij: ‘wijk is een ruimer begrip dan buurt’.  

Opmerkelijk is dan dat de G-buurt (die bestaat uit de G-buurt- West, G-buurt-Noord en G-buurt-Oost) verspreid ligt over twee verschillende wijken: ‘Ganzenhoef e.o.’ en ‘Geerdinkhof/Kantershof’. Terwijl je zou kunnen verwachten dat buurten die enige samenhang vertonen tot dezelfde wijk gerekend worden. Met de naamgeving ‘G-buurt’ wordt een samenhang gesuggereerd die er door de verdeling over verschillende wijken niet is. Tenminste, als we uitgaan van een wijk als een ‘ruimtelijk min of meer afgesloten geheel’.  

Bewoners zelf kijken minder naar de officiële indelingen. Zo verenigt het buurtplatform ‘G-buurt United’ complexen die met een G-beginnen die in drie verschillende wijken liggen. Waarbij je je natuurlijk kunt afvragen in hoeverre een gemeenschappelijke beginletter in de naam van je buurt je aan elkaar verbindt.

Hoe ervaren we nu als inwoners de Geerdinkhof? Als een buurt? Als een wijk? In de praktijk worden beide benamingen door elkaar gebruikt. Kijken we naar de definities van Van Dale, dan is voor beide iets te zeggen. Maar officieel zijn we als Geerdinkhof dus kleiner dan een buurt en helemaal dan een wijk. Al is er ook nog een alternatief: stadsdorp Geerdinkhof.

Bewerking kaart inclusief legenda: Henk van der Lee